Interviews

Lieve lezer,

Wat leuk dat je deze pagina bezoekt! Bestuur Bodewes heeft in het jaar 2021-2022 besloten om mensen uit het vakgebied te interviewen. Door in te zetten op verbreding van de mogelijkheden bij het kennismaken met het vakgebied, hopen wij mensen te informeren en duidelijkheid te geven. Veel plezier met lezen!

Er heerst veel onduidelijkheid over de mogelijkheden na de studie Nederlands. Wat kan je eigenlijk worden? Ligt de toekomst al vast? Door middel van deze korte interviews willen wij jullie een klein inzicht geven in het werkveld van de Neerlandistiek. 

 

Op donderdag 31 maart hebben wij een interview met Djim van Zalk gehad. Hij is docent Nederlands aan Thorbecke Scholengemeenschap in Zwolle. Ik kom het schoolgebouw binnen via de hoofdingang. Voor mij is dit bekend terrein, want ik heb hier zo’n zes jaar op de middelbare school gezeten. Ik loop door naar de werkplek van de docenten Nederlands. Djim verwelkomt mij daar en we gaan zitten. Ik vertel hem wat over het doel van onze interviews en we beginnen al snel en we hebben het over zijn ervaring met de studie Nederlands. Djim heeft Nederlands in Utrecht gestudeerd. Tijdens de studie heeft hij zich gericht op Moderne Letterkunde en hij schreef hier ook zijn scriptie over. Wat hij na zijn studie wilde doen, wist hij nog niet. Op de middelbare school had hij een NT-profiel gedaan en hij had dus niet verwacht een talenstudie te gaan volgen. 
In het laatste jaar van zijn master heeft Djim stage gelopen bij het actualiteitenprogramma EenVandaag. Hij hield zich tijdens de stage vooral bezig met de webredactie. De interesse voor het schrijven ontstond al in zijn studententijd, maar de televisiewereld trok hem meer aan dan de literaire wereld. 
Ik vraag hem of het lastig was om in de televisiewereld in te rollen met zijn studie Nederlands. ‘Geen probleem!’ krijg ik als antwoord. Met de studie Nederlands zijn er wat vrije beroepen waar je terecht kan komen. Het was niet erg dat hij geen achtergrond had in de journalistiek. Het ging er met name om dat je een goed verhaal kon schrijven. Dat is wel wat kort door de bocht, maar daar komt het wel op neer. 

 

Na zijn werk in de televisiewereld, is hij gaan freelancen bij omroep Gelderland en later bij RTL Boulevard. Later kwam hij erachter dat hij het lesgeven erg leuk vond. Dat kwam vooral door de doelgroep waarmee hij mocht werken. Zo kwam hij voor de klas terecht als invalkracht. Met een educatieve master op zak mocht hij uiteindelijk blijven werken bij Thorbecke. Ik vraag hem wat het lesgeven zo aantrekkelijk maakt. Het is de dynamiek en de afwisseling met de leerlingen. Daarnaast ben ik benieuwd of de educatieve master niet erg zwaar is. Djim vertelt dat de master meer praktijkgericht is in tegenstelling tot de bachelor. Het is niet moeilijk, maar gewoon erg veel werk. Het is goed mogelijk om naast de educatieve master parttime te werken. Djim heeft het ook gecombineerd met zijn werkzaamheden op Thorbecke. Hij zegt dat het niet erg is om op latere leeftijd nog te gaan werken. 
Na vijf jaar docent te zijn geweest, ging hij zich toch afvragen wat hij de rest van zijn werkleven wilde doen. Hij bedacht zich dat hij goed wilde worden in het schrijven. Die interesse was er immers ook in zijn studententijd. Hij besloot te solliciteren naar tekstschrijver op een communicatiebureau. Hij heeft daar veel geleerd en mocht bij verschillende bedrijven achter de deur kijken. Het leuke aan dit werk was het interviewen van verschillende mensen, het bedenken van ideeën en contact met klanten. Hij schreef veel verschillende teksten zoals beleidsrapporten, onderzoeken of blogs voor bedrijven. Ik vraag hem wat hij geleerd heeft bij deze baan. Hij vertelt me dat hij altijd meeschreef tijdens een interview. Zo kan je een sfeer creëren. 
Ik merk op dat hij nu toch weer werkzaam is als docent en vraag hem waarom hij niet is doorgegaan bij het communicatiebureau. Hij vertelt me dat hij het hele dag achter een computer zitten niet leuk vond en dat hij soms wat interactie miste. Het heeft toen een jaar geduurd voordat hij besloot wat anders te doen. Zo is hij uiteindelijk weer terecht gekomen op Thorbecke. 


Wat zijn de verschillen tussen de “showbizzwereld” en het werk op een school? Schoolwerk is gevarieerder. Op de redactie moet je veel achter de computer zitten en bellen, wat het soms wat eentonig maakt. Daarnaast verschillen de doelgroepen, ook al werk je wel in beide sectoren met mensen. De TV-wereld is erg prestatiegericht. Het leuke daaraan is dat je echt even kan knallen en dat je snel resultaat ziet. In het onderwijs duurt dat resultaat wat langer en je hebt niet altijd een idee van je impact op leerlingen. De leerlingen maken het werk wel gevarieerd. Je leert hen kennen. Ik ben benieuwd of het niet lastig is om de leerlingen soms te motiveren, omdat Nederlands een vak is dat iedereen verplicht moet volgen. Djim geeft toe dat het soms wat zoeken is naar de motivatie, maar hij ziet daarin ook een uitdaging als docent. 
In het onderwijs ligt het aan je rooster wat je per dag kan en moet doen. Lesgeven, overleggen met collega’s, nakijkwerk, toetsen maken en één van de leukste klusjes: kopiëren! Het komt allemaal voorbij. 
 
 
Aan het eind van mijn gesprek met Djim ben ik gemotiveerd om uit te gaan zoeken wat ik allemaal kan met de studie Nederlands. Ik vraag hem of hij nog een tip heeft voor de studenten Nederlands. Zijn advies is om veel plezier te hebben en je niet te veel druk te maken over wat je gaat doen. 
Met deze studie heb je een bepaalde manier van denken aangeleerd. Het ligt dus zeker niet vast wat je gaat doen en je kan alle kanten op. Mensen van mijn studie zijn echt overal terecht gekomen: onderwijs, journalistiek, muziekwereld, uitgevers, redacties, bedrijven. Alles is mogelijk! Met bijbaantjes of stages rol je ook weleens een bepaald werkveld in. Oriënteer je tijdens de studie wat je leuk vindt en ga lekker stagelopen. En ga in het buitenland studeren! Dat kan ook met de studie Nederlands!

Een week later ben ik op precies dezelfde locatie voor een interview, maar nu met iemand anders tegenover me: Hiske Kromdijk, de directeur van Thorbecke Scholengemeenschap Zwolle. Zij was op de middelbare school twee jaar lang mijn docent Nederlands en mentor. Ik ben daarom erg benieuwd hoe zij op deze positie terecht is gekomen.

Op de middelbare school had ze nog geen idee wat ze wilde. Ze besloot toen te kiezen voor de HBO-studie Nederlands op Windesheim in Zwolle. Tijdens een stage waarbij ze lesgaf op een landbouwschool beviel het onderwijs haar heel goed. Onderwijs is een plek waarbij de persoonlijke ontwikkeling volop aanwezig is en juist dat vindt Hiske zo belangrijk. Persoonlijke groei hoeft niet te betekenen dat je ambitie hebt om het hoogst haalbare te halen, maar dat je vooral doet waar je gelukkig van wordt. Toen twijfelde ze nog om Nederlands te gaan studeren in Groningen, maar ze vertrok naar Australië voor een tussenjaar en solliciteerde vanaf daar naar een baan in Nederland. Zo kwam ze terecht op Thorbecke, waar ze inmiddels al 20 jaar werkt.

In de eerste vijf jaar heeft ze veel lesgegeven. Bij Openbaar Onderwijs Zwolle, waar Thorbecke bij aangesloten is, kon ze zich altijd blijven ontwikkelen. Uiteindelijk heeft ze de opleidingsschool opgezet in samenwerking met Windesheim en drie collega’s. Hierdoor is ze heel anders naar de opleiding Nederlands gaan kijken. Daarna is ze docentencoach geworden, wat haar uiteindelijk de functie van teamleider opleverde. Dat heeft ze zeven jaar gedaan voordat ze de kans kreeg om schooldirecteur van Thorbecke te worden. Ik vraag haar of ze dat niet spannend vond, want je hebt ineens een hele school waar je je mee bezig houdt. Soms moet je gewoon in de diepte springen!

Nederlands en het lesgeven heeft ze dus altijd leuk gevonden. Ze is niet een enorme vakidioot geweest, want ze werd vooral gegrepen door het onderwijs. Het mooie aan het vak Nederlands is volgens Hiske dat het zoveel meer is dan alleen spelling en grammatica. Je leert burgerschapsontwikkeling en begrijpend lezen. Bovendien kan je Nederlands ook koppelen aan de actualiteiten. Dat is iets waar Hiske veel gebruik van maakte tijdens het lesgeven. Naast tekstbegrip vindt ze het ook mooi om een gesprek te voeren met de leerlingen. Dat klinkt alsof je een enorme vrijheid hebt met het vak Nederlands, merk ik op. Hiske is het daarmee eens. Je hebt zoveel vrijheid als docent Nederlands en je kan alle kanten op. Het is een creatief vak en het kan gecombineerd worden met andere vakken.

Ik ben ook wel benieuwd welke werkzaamheden je dan zoal hebt als directeur. Hiske legt dit enthousiast uit. De primaire taak is dat je zorgt dat het onderwijs kwalitatief op orde is. Je houdt je bezig met onderwijsprocessen, didactiek, begeleiding maar ook bedrijfsvoering en communicatie. Er zijn dus veel verschillende werkzaamheden om je mee bezig te houden. Hiske stelt dat je vooral een hart voor het onderwijs moet hebben. Het zijn pittige banen, maar je krijgt er ook veel voor terug. Hiske leert nog elke dag en ze hoopt dat ze dat nog heel lang mag blijven doen.
Hoe leer je dan de vaardigheden die nodig zijn voor dit beroep? Dat leer je echt niet alleen tijdens je studie. Het meeste leer je gaandeweg tijdens je leven. Als je doet wat je leuk vindt, dan ga je dat ook doen. Hiske benoemt nog wel dat zij veel vaardigheden heeft opgedaan bij de educatieve master. Je vaardigheden zijn een stukje persoonlijkheid, maar je leert echt enorm veel door het gewoon te doen tijdens je werk en studie. Ze geeft toe dat het voor haar huidige rol wel handig is om de educatieve master te hebben gevolgd, omdat je je dan al bezig hebt gehouden met onderwijs in een bredere zin en enkele benodigde vaardigheden al vooraf beheerst.

Ik vraag haar of ze nog tips heeft voor de huidige studenten Nederlands. Ga gewoon een dag meelopen! Het maakt niet uit waar of waarom, maar je leert enorm veel tijdens een meeloopdag. Het geeft zicht op wat iemand doet en wat de werkzaamheden zijn. Verder ligt het tijdens je studie niet vast wat je later gaat doen. Je leert veel in je werkleven en er zullen na je studie ook veel kansen voorbijkomen. Soms weet je nog niet wat je wil, maar je groeit echt in een functie. Grijp je kansen, maar geniet ook! Door studies en het opdoen van ervaring kun je je eigen pad uitstippelen!